-
1 әлсіреді
лишился сил, ослабел -
2 Бұл нені білдіреді?
ددي څه معنی ده؟[da de sa mana da?] -
3 Алматыдан Астанаға дейін қанша жүреді?
الماتي نه تر استاني پوري څو ساعته لارده؟[Almaty na tar Astani pore so sata lar da?]Қазақша-пуштуша тілдескіш > Алматыдан Астанаға дейін қанша жүреді?
-
4 Пойыз нешеде жүреді?
اورګاډی په څو بجو حرکت کوي؟[orgady pa so bajo harakat kawe?] -
5 Автобус … қашан жүреді?
… بس څه وخت حرکت کوي؟[… bus sa wakht harakat kawe ?]әуежайға дейін – ھوايې ډګر ته [hawaee dagar ta]теміржол бекетіне дейін – اورګاډي تمځای ته [orgady tamzai ta] -
6 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
-
7 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары
-
8 коммерциялық несие
Коммерциялық несие – бір шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе кәсіпкердің басқа шаруашылық жүргізуші субъектімен (кәсіпкермен) төлемді бөліктеп немесе мерзімін ұзартып есеп айырысуы. Төлем бөліктеп төленетін есеп айырысудың алуан түрлері ретіндегі несиенің негізгі түрлері:
Коммерческий кредит – это расчеты с рассрочкой или отсрочкой платежа одного хозяйствующего субъекта или предпринимателя с другим хозяйствующим субъектом (предпринимателем). Основными видами кредита как разновидности расчетов с рассрочкой платежа являются:
- фирмалық несие;
- фирменный кредит;
- вексельдік (есептік) несие;
- вексельный (учетный) кредит;
- факторинг;
- факторинг;
- овердрафт.
- овердрафт.
Экспорттық-импорттық операциялар бойынша есеп айырысу кезінде несиенің қандай нысандары қолданылады?
Какие формы кредита применяются при расчетах по экспортно-импортным операциям?
Экспорттық-импорттық есеп айырысу кезінде несиенің:
При расчетах по экспортно-импортным операциям применяются следующие формы кредита, как:
- форфеттеу;
- форфетирование;
- ашық шот бойынша несие;
- кредит по открытому счету;
- акцептік несие;
- акцептный;
- акцептік-рамбурстық несие сияқты нысандары қолданылады.
- акцептно-рамбурсный.
Факторинг – айналым қаражатын несиелендірумен байланысты сауда-комиссиялық операциялардың бір түрі. Ол:
Факторинг – это разновидность торгово-комиссионной операции, связанной с кредитованием оборотных средств. Он включает в себя:
- сатып алушының дебиторлық берешегін өндіріп алуды (инкассолауды);
- взыскание (инкассирование) дебиторской задолженности покупателя;
- сатушыға қысқа мерзімді несие беруді;
- предоставление продавцу краткосрочного кредита;
- сатушыны операциялар бойынша несие тәуекелінен босатуды қамтиды.
- освобождение продавца от кредитных рисков по операциям.
Олардың арасындағы айырма мынада: факторинг — шарттық міндеттеме, цессия — мәміле бойынша табысталған міндеттеме. Есеп айырысу жүйесінде цессия — несиегердің өзіне мәміле бойынша талап ету құқығын үшінші тұлғаға мәміле бойынша беруі.
Различия между ними в том, что факторинг — это договорное обязательство, цессия — обязательство, переданное по сделке. В системе расчетов цессия — уступка кредитором своего права требования третьему лицу, переданная ему по сделке.
Форфеттеу банкінің немесе қаржы компаниясының сыртқы сауда операциялары бойынша вексельдер мен басқа да борыш талаптарын сатып алу жолымен немесе сатушыға айналымға жібермей экспортты несиелендіруі нысаны болып табылады. Ол, әдетте, өтелуі ұзақ мерзімге созылатын (7 жылға дейін) ірі сомаға алынған машиналар, жабдықтар жеткізілімі кезінде қолданылады.
Форфетирование представляет собой форму кредитования экспорта банком или финансовой компанией путем покупки или без оборота на продавца векселей и других долговых требований по внешнеторговым операциям. Форфетирование, как правило, применяется при поставках машин, оборудования на крупные суммы с длительной рассрочкой (до 7 лет).
Экспорттық-импорттық операциялар кезінде ашық шот бойынша берілетін несие сонымен бірге ашық шот бойынша есеп айырысу деген мағынаны білдіреді. Бұл несие тұрақты әріптестер (контрагенттер) арасында, әсіресе бір текті тауарлардың көп қайтара жеткізілімі кезінде беріледі.
При экспортно-импортных операциях кредит по открытому счету одновременно означает и расчеты по открытому счету. Этот кредит предоставляется в расчетах между постоянными партнерами (контрагентами), особенно при многократных поставках однородных товаров.
Овердрафт – қысқа мерзімді несие нысаны, ол банкінің өз клиентінің шотынан қаражатты шоттағы қалдықтан тыс есептен шығаруы жолымен беріледі. Осындай операцияның нәтижесінде теріс теңгерім, яғни дебеттік сальдо – клиенттің банкіге берешегі құралады. Банк пен оның клиенті бір-бірімен келісім жасасады, онда овердрафтың ең жоғары сомасы, несие беру шарттары, оны өтеу тәртібі, несие үшін пайыз мөлшері белгіленеді.
Овердрафт — это форма краткосрочного кредита, предоставление которого осуществляется путем списания банком средств со счета клиента сверх остатка на счете. В результате такой операции образуется отрицательный баланс, т.е. дебетовое сальдо – задолженность клиента банку. Банк и клиент заключают между собой соглашение, в котором устанавливаются максимальная сумма овердрафта, условия предоставления кредита, порядок погашения его, размер процента за кредит.
Акцептілік несие – банкінің экспортшылар мен импортшылар банкіге ұсынатын аударма вексельді (тратта) акцептеу (ризалық беру) нысанында беретін несиесі. Несиенің бұл нысанында экспортшы банкіге несие лимиті шегінде белгілі бір соманы ұсынуға мүмкіндік алады.
Акцептный кредит – кредит, предоставляемый банком в форме акцепта переводного векселя (тратты), выставляемого на банк экспортерами и импортерами. При этой форме кредита экспортер получает возможность выставлять на банк векселя на определенную сумму в рамках кредитного лимита.
Акцептілік-рамбурстық несие акцептілік несиенің бір түрі болып табылады. Рамбурс – халықаралық саудада сатып алынған тауардың ақысын банк делдалдығы арқылы импортшы банкісінің экспортшы ұсынған тратталарды акцептеуі нысанында төлеу дегенді білдіреді.
Акцептно-рамбурсный кредит является разновидностью акцептного кредита. Рамбурс – в международной торговле означает оплату купленного товара через посредство банка в форме акцепта банком импортера тратт, выставленных экспортером.
* * * -
9 Акционерлік коммерциялық банкінің жоғары органы
Акционерлік коммерциялық банкіде қандай орган басқарудың жоғары органы болып табылады?
Какой орган является высшим органом управления в акционерном коммерческом банке?
Коммерциялық банкінің жоғары органы – акционерлердің жалпы жиналысы, ол жылына сирек дегенде бір рет шақырылуға тиіс. Жалпы жиналысқа акционерлер немесе банк акционерлерінің сенімхат берілген өкілдері қатысады. Акционерлердің жиналысы қатысушылардың қажетті жиналымы қамтамасыз етілгенде ғана өзінің қарауына ұсынылған мәселелерді шешуге құқылы.
Высшим органом коммерческого банка является общее собрание акционеров, которое должно проходить не реже одного раза в год. На общем собрании присутствуют акционеры или представители акционеров банка на основании доверенностей. Собрание акционеров правомочно решать вынесенные на его рассмотрение вопросы, если участники обеспечивают необходимый кворум.
Жиналыстың айрықша құзыретіне жатқызылатын мәселелер:
Вопросы, отнесенные к исключительной компетенции собрания таковы:
- қоғамның Жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу;
- внесение изменений и дополнений в Устав общества;
- қайта құру;
- реорганизация;
- директорлардың сандық құрамын айқындау;
- определение количественного состава директоров;
-жарғылық капиталды көбейту;
- увеличение уставного капитала;
- атқарушы орган құру;
- образование исполнительного органа;
- аудиторды бекіту, т.б.
- утверждение аудитора и др.
Коммерциялық банкінің қызметіне жалпы басшылықты қандай орган жүзеге асырады?
Какой орган осуществляет общее руководство деятельностью коммерческого банка?
Банкінің қызметіне жалпы басшылықты Директорлар кеңесі жүзеге асырады.
Общее руководство деятельностью банка осуществляет Совет директоров.
Директорлар кеңесі мынадай атқарымдарды орындайды:
Совет директоров выполняет следующие функции:
- банк қызметінің басым бағыттарын айқындайды;
- определяет приоритетные направления деятельности банка;
- банкінің несие және басқа жоспарларының жобаларын қарайды;
- рассматривает проекты кредитных и других планов банка;
- банкінің кірісі мен шығысының және пайдасының жоспарларын бекітеді;
- утверждает планы доходов, расходов и прибыли банка;
- банк филиалдарын ашу және жабу туралы мәселелерді қарайды;
- рассматривает вопросы об открытии и закрытии филиалов банка;
- Банк басқармасының құрамын жасақтайды;
- формирует состав Правления банка;
- Банк басқармасының жұмысын бақылайды, т.б.
- контролирует работу Правления банка и др.
Банк басқармасы банкінің күнделікті (ағымдағы) қызметіне тікелей басшылық жасайды. Ол акционерлердің жалпы жиналысы мен Банк кеңесі алдында жауап береді. Басқарма Басқарманың төрағасынан, оның орынбасарларынан және басқа мүшелерден құралады. Мәжілістер тұрақты түрде өткізіліп тұрады. Шешімдер көпшілік дауыспен қабылданады. Дауыстар тең болған кезде Төрағаның дауысы шешуші дауыс болып табылады. Басқарманың шешімдері банк Басқармасы Төрағасының бұйрығы нысанында шығарылады.
Правление банка осуществляет непосредственное руководство текущей деятельностью банка. Оно несет ответственность перед Общим собранием акционеров и Советом банка. Правление состоит из Председателя правления, его заместителей и других членов. Заседания Правления проводятся регулярно. Решения Правления принимаются большинством голосов. При равенстве голосов, голос Председателя является решающим. Решения Правления выносятся в форме приказа Председателя Правления банка.
Несие саясатын банк басқармасының жанынан құрылатын Несие комитеті айқындайды.
Кредитную политику определяет Кредитный комитет, который создается при правлении банка.
Несие комитетінің құзыре-тіне мына мәселелер кіреді:
В компетенцию Кредитного комитета входят следующие вопросы:
- банкінің несие саясатын әзірлеу; тартылатын қаражаттың құрылымын айқындау және оны орналастыру;
- разработка кредитной политики банка, определение структуры привлекаемых средств и их размещения;
- несие беру жөніндегі қорытындыларды дайындау;
- подготовка заключений по предоставлению ссуд;
- инвестициялаумен және сенімгерлік операцияларды жүргізумен байланысты мәселелерді қарау кіреді.
- рассмотрение вопросов, связанных с инвестированием и ведением трастовых операций.
Коммерциялық банкінің орналасқан жерінен шалғай аумақтағы кәсіпорындар мен ұйымдарға – банк клиенттеріне оралымды несие-есеп айырысу қызметін көрсету мақсатымен филиалдар мен өкілдіктер ұйымдастыра алады.
Коммерческий банк в целях оперативного кредитно-расчетного обслуживания предприятий и организаций – клиентов банка, территориально удаленных от места расположения коммерческого банка, может организовывать филиалы и представительства.
Коммерциялық банк филиалы қызметінің оның өкілдігінің қызметінен айырмашылығы неде?
В чем различия между филиалами коммерческого банка и его представительствами?
Банк орналасқан жерден тысқары орналасқан және оның барлық міндеттерін немесе олардың бір бөлігін жүзеге асырушы құрылымдық бөлімшелер банкінің филиалдары деп саналады. Филиал заңды тұлға емес және өзіне бас банк берген Ұлттық банкінің лицензиясында көзделген шекте берілген операцияларды жасайды. Ол өзін құрған коммерциялық банкінің атынан шарттар жасасады және өзгедей шаруашылық қызметті жүргізеді. Өкілдік коммерциялық банкінің оқшауландырылған бөлімшесі болып табылады, ол банкінің орналасқан жерінен тысқары орналасқан, заңды тұлға құқықтарына ие емес және оның дербес теңгерімі жоқ. Ол банкінің өкілдікті міндеттерін қамтамасыз ету, мәмілелер жасасу және өзгедей құқықтық әрекеттер жасау үшін құрылады. Өкілдік клиенттерге есеп айырысу-несие қызметін көрсетумен айналыспайды. Шаруашылық мақсатта есеп айырысу үшін оған ағымдағы шот ашылады.
Филиалами банка считаются обособленные структурные подразделения, расположенные вне места его нахождения и осуществляющие все или часть его функции. Филиал не является юридическим лицом и совершает делегированные ему головным банком операции в пределах, предусмотренных лицензией Нацбанка. Он заключает договоры и ведет иную хозяйственную деятельность от имени коммерческого банка, его создавшего. Представительство является обособленным подразделением коммерческого банка, которое расположено вне места нахождения банка, не обладает правами юридического лица и не имеет самостоятельного баланса. Оно создается для обеспечения представительских функций банка, совершения сделок и иных правовых действий. Представительство не занимается расчетно-кредитным обслуживанием клиентов. Для осуществления хозяйственных расчетов ему открывается текущий счет.
Казахско-русский экономический словарь > Акционерлік коммерциялық банкінің жоғары органы
-
10 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
11 Құрылысты дайындау және оның барысы
Құрылыс жабдығы мен механизмдер тапсырыс беруші еліне уақытша жеткізілім шартымен әкелінеді.
Строительное оборудование и механизмы ввозятся в страну заказчика на условиях временного ввоза.
Мердігер жергілікті қосалқы мердігерлік фирмаларды таңдауға құқылы.
Подрядчик будет иметь право выбора местных субподрядных фирм.
Жұмыстардың орындалу кезектілігі, олардың көлемі мен орындалу тәсілдері көрсетілген жұмыстардың кестелері мен бағдарламаларын мердігер дайындап, инженермен келіседі.
Графики и программа работ с указанием очередности работ, их объемов и способов выполнения готовятся подрядчиком и согласовываются с инженером.
Кемелердің жүктерін түсіруді кешеуілдетуге және сіздердің басқа да толып жатқан міндеттемелерді орындамауларыңызға байланысты... қайта қаралуға тиіс.
В связи с задержкой в разгрузке судов и невыполнением вами целого ряда других обязательств... должен быть пересмотрен.
Мердігер өзінің барлық ісқимылдарында елдің жергілікті заңдарын басшылыққа алады.
Подрядчик во всех своих действиях руководствуется местными законами страны.
Менеджер (инженер) тапсырыскердің құрылыс алаңындағы өкілі болып табылады, оның міндетіне жұмыстардың орындалуын бақылау кіреді.
Менеджер (инженер) является представителем заказчика на строительной площадке. В его функции входит наблюдение за выполнением работ.
Ол өзіне тапсырыскер берген құқықтар мен өкілеттіктер шегінде әрекет етеді.
Он действует в пределах прав и полномочий, предоставленных ему заказчиком.
Барлық жұмыс менеджердің (инженердің) талаптарына сай келуге және мерзімінде орындалуға тиіс.
Все работы должны отвечать требованиям менеджера (инженера) и выполняться в срок.
Жұмыстардың орындалу барысы туралы барлық есепке менеджер (инженер) қол қоюға тиіс.
Все отчеты о ходе выполнения работ должны быть подписаны менеджером (инженером).
Менеджер (инженер)... жарамсыз деп табуға құқылы.
Менеджер (инженер) имеет право браковать...
- жабдықты
- работы
Оған туындаған барлық мәселелерді шешу құқығы берілген.
Ему дано право решать все возникающие вопросы.
Менеджерге (инженерге) жұмыстарды қарау, инспекциялау мүмкіндігі берілген.
Менеджеру (инженеру) предоставлена возможность осмотра и инспектирования работ.
Менеджердің (инженердің) мақұлдауынсыз ешқандай іс жабылмайды.
Никакие работы не будут закрыты без одобрения менеджера (инженера).
Жұмыстардың жүргізілуі барысында инженер мердігерден инженердің талаптарына сай келмейтін кез келген жұмыстың қайта істелуін талап етуге құқылы.
В процессе производства работ инженер имеет право потребовать от подрядчика переделать любые работы, не отвечающие требованиям инженера.
Мердігер пайдалану жөніндегі барлық қажетті нұсқаулықтарды әзірлеп, тапсырыскерге табыстайды.
Подрядчиком будут разработаны и переданы заказчику все необходимые инструкции по эксплуатации.
Нысан сынақ жүргізуге дайын болған сәттен бастап үш айдан кешіктірмей береміз.
Не позже, чем за три месяца до момента готовности объекта к проведению таких испытаний.
Иә, біз зауытта сынақ жүргіземіз.
Да, мы проводим заводские испытания.
Зауытта... менеджердің (инженердің) немесе оның өкілінің қатысуымен жүргізілуге тиіс.
На заводе... должны проводиться в присутствии менеджера (инженера) или его представителя.
Құрылыс жұмыстарының, материалдар мен жабдықтың сапасы қолданыстағы стандарттарға, нормалар мен техникалық жағдайларға қатаң түрде сай келеді.
Качество строительных работ, материалов и оборудования будет находиться в строгом соответствии с существующими стандартами, нормами и техническими условиями.
Іске қосу-баптау жұмыстары мен сынақтар кезеңінде нысанды пайдалану материалдарымен және энергиямен қамтамасыз ету жағдайы қалай?
Как насчет обеспечения объекта эксплуатационными материалами и энергией на период пусконаладочных работ и испытаний?
Пайдалану материалдарының жекелеген түрлерінің жетіспеуіне байланысты сіздерден сынақтар жүргізуге қажетті ең аз мөлшерді көрсетулеріңізді сұраймыз.
В связи с нехваткой отдельных видов эксплуатационных материалов просим вас указать минимальное количество, необходимое для проведения испытаний.
Құрылыс аяқталғаннан кейін құрылыс жабдығы мен механизмдерді не істемексіздер?
Что вы намерены сделать со строительным оборудованием и механизмами после завершения строительства?
Жабдықтың бір бөлігі қайтарылады, ал басқа бөлігін біз жергілікті нарықта өткізгіміз келеді.
Часть оборудования будет возвращена, а другую часть мы хотели бы реализовать на местном рынке.
Құрылыс аяқталғаннан кейін барлық уақытша құрылыстар, құрылыс жабдығы мен пайдаланылмаған материалдар алаңнан әкетіледі.
По завершению строительства все временные сооружения, строительное оборудование и неиспользованные материалы должны быть удалены с площадки.
Мердігер жабдықты және әсіресе материалдарды сатып алу кезінде жергілікті нарықтың мүмкіндіктерін барынша пайдалануға тырысуы тиіс.
Подрядчик должен стараться максимально использовать возможности местного рынка при закупке оборудования и особенно материалов.
Сіздерден бізге құрылыс жабдығының кейбір түрлері мен механизмдерді жалға алуға болатын жергілікті құрылыс фирмаларын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Просим вас рекомендовать нам местные строительные фирмы, у которых мы могли бы арендовать некоторые виды строительного оборудования и механизмы.
Объектіні түпкілікті қабылдау жобалық көрсеткіштерге қол жеткізілгеннен кейін жүзеге асырылмақ.
Окончательная приемка объекта будет осуществляться после достижения проектных показателей.
Мердігердің міндетіне, әдетте,... кіреді.
В обязанности подрядчика, как правило, входит...
- транспортировка оборудования.
Бағдарламада жұмыстардың өзгертілуін инженермен келіседі.
Изменения в программе работ согласовываются с инженером.
Мердігер инженерге жұмыстардың сапасын тексеру және орындалған жұмыстардың көлемін өлшеу мүмкіндігін береді.
Подрядчик предоставит инженеру возможность проверять качество работ и замерять объем выполненных работ.
Мердігер жұмыстардың сақталуын қамтамасыз ету шараларын қолданады.
Подрядчик принимает меры, обеспечивающие сохранность работ.
Жұмыстар аяқталған соң мердігер құрылыс жабдығы мен пайдаланылмаған материалдар құрылыс алаңынан әкетілгеннен кейін оларды меншіктену құқығын қалпына келтіреді.
По завершении работ подрядчик восстанавливает право собственности на строительное оборудование и неиспользованные материалы после вывоза их со строительной площадки.
Жұмыстардың аяқталуы сертификатпен куәландырылады.
Завершение работ будет удостоверяться сертификатом.
Алдын ала қабылдау туралы сертификатты беру ақауларды түзетіп, қайталама сынақтар ойдағыдай аяқталғанға дейін кейінге қалдырылады.
Выдача сертификата о предварительной приемке откладывается до исправления дефектов и успешного окончания повторных испытаний.
Тапсырыскер келісімшарттық міндеттемелерді орындамаған жағдайда мердігер жұмыстарды аяқтау үшін мерзімді ұзартуға құқылы.
При невыполнении заказчиком контрактных обязательств подрядчик имеет право на продление срока для завершения работ.
Жұмыстардың аяқталуына қарай мердігер оларды толық құнына сақтандырады.
По мере завершения работ подрядчик будет страховать их полную стоимость.
Сіздер жұмыстың келісімшартта көрсетілген мерзімде орындалуы үшін құрылыстың қарқынын жеделдету жөнінде шаралар қолдануға тиіссіздер.
Вы должны принять меры к увеличению темпов строительства с тем, чтобы выполнить работы в контрактные сроки.
Мердігер құрылыс басқармасын құрады, ол...
Подрядчик создаст управление строительством, которое будет...
- решать все вопросы, связанные с выполнением работ
- құрылыс жұмыстарын басқарады.
- руководить строительными работами.
Әдетте 2 жылға жуық.
Обычно около 2-х лет.
Біз сіздерден құрылыс мерзімін қысқартуды сұраймыз.
Мы просим вас сократить сроки строительства.
Құрылысты аяқтау мерзімі... жылға жоспарланған.
Завершение строительства запланировано на...
Барлық жұмыстар қауіпсіздік техникасының талаптарына сай орындалады.
Все работы будут выполняться в соответствии с требованиями техники безопасности.
Барлық жұмыс сызбаларын пайдаланылмастан бұрын менеджер (инженер) мақұлдауға тиіс.
Все рабочие чертежи до их использования должны быть одобрены менеджером (инженером).
Казахско-русский экономический словарь > Құрылысты дайындау және оның барысы
-
12 Акционерлік коммерциялық банкінің жоғары органы
Акционерлік коммерциялық банкіде қандай орган басқарудың жоғары органы болып табылады?
Какой орган является высшим органом управления в акционерном коммерческом банке?
Коммерциялық банкінің жоғары органы – акционерлердің жалпы жиналысы, ол жылына сирек дегенде бір рет шақырылуға тиіс. Жалпы жиналысқа акционерлер немесе банк акционерлерінің сенімхат берілген өкілдері қатысады. Акционерлердің жиналысы қатысушылардың қажетті жиналымы қамтамасыз етілгенде ғана өзінің қарауына ұсынылған мәселелерді шешуге құқылы.
Высшим органом коммерческого банка является общее собрание акционеров, которое должно проходить не реже одного раза в год. На общем собрании присутствуют акционеры или представители акционеров банка на основании доверенностей. Собрание акционеров правомочно решать вынесенные на его рассмотрение вопросы, если участники обеспечивают необходимый кворум.
Жиналыстың айрықша құзыретіне жатқызылатын мәселелер:
Вопросы, отнесенные к исключительной компетенции собрания таковы:
- қоғамның Жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу;
- внесение изменений и дополнений в Устав общества;
- қайта құру;
- реорганизация;
- директорлардың сандық құрамын айқындау;
- определение количественного состава директоров;
-жарғылық капиталды көбейту;
- увеличение уставного капитала;
- атқарушы орган құру;
- образование исполнительного органа;
- аудиторды бекіту, т.б.
- утверждение аудитора и др.
Коммерциялық банкінің қызметіне жалпы басшылықты қандай орган жүзеге асырады?
Какой орган осуществляет общее руководство деятельностью коммерческого банка?
Банкінің қызметіне жалпы басшылықты Директорлар кеңесі жүзеге асырады.
Общее руководство деятельностью банка осуществляет Совет директоров.
Директорлар кеңесі мынадай атқарымдарды орындайды:
Совет директоров выполняет следующие функции:
- банк қызметінің басым бағыттарын айқындайды;
- определяет приоритетные направления деятельности банка;
- банкінің несие және басқа жоспарларының жобаларын қарайды;
- рассматривает проекты кредитных и других планов банка;
- банкінің кірісі мен шығысының және пайдасының жоспарларын бекітеді;
- утверждает планы доходов, расходов и прибыли банка;
- банк филиалдарын ашу және жабу туралы мәселелерді қарайды;
- рассматривает вопросы об открытии и закрытии филиалов банка;
- Банк басқармасының құрамын жасақтайды;
- формирует состав Правления банка;
- Банк басқармасының жұмысын бақылайды, т.б.
- контролирует работу Правления банка и др.
Банк басқармасы банкінің күнделікті (ағымдағы) қызметіне тікелей басшылық жасайды. Ол акционерлердің жалпы жиналысы мен Банк кеңесі алдында жауап береді. Басқарма Басқарманың төрағасынан, оның орынбасарларынан және басқа мүшелерден құралады. Мәжілістер тұрақты түрде өткізіліп тұрады. Шешімдер көпшілік дауыспен қабылданады. Дауыстар тең болған кезде Төрағаның дауысы шешуші дауыс болып табылады. Басқарманың шешімдері банк Басқармасы Төрағасының бұйрығы нысанында шығарылады.
Правление банка осуществляет непосредственное руководство текущей деятельностью банка. Оно несет ответственность перед Общим собранием акционеров и Советом банка. Правление состоит из Председателя правления, его заместителей и других членов. Заседания Правления проводятся регулярно. Решения Правления принимаются большинством голосов. При равенстве голосов, голос Председателя является решающим. Решения Правления выносятся в форме приказа Председателя Правления банка.
Несие саясатын банк басқармасының жанынан құрылатын Несие комитеті айқындайды.
Кредитную политику определяет Кредитный комитет, который создается при правлении банка.
Несие комитетінің құзыре-тіне мына мәселелер кіреді:
В компетенцию Кредитного комитета входят следующие вопросы:
- банкінің несие саясатын әзірлеу; тартылатын қаражаттың құрылымын айқындау және оны орналастыру;
- разработка кредитной политики банка, определение структуры привлекаемых средств и их размещения;
- несие беру жөніндегі қорытындыларды дайындау;
- подготовка заключений по предоставлению ссуд;
- инвестициялаумен және сенімгерлік операцияларды жүргізумен байланысты мәселелерді қарау кіреді.
- рассмотрение вопросов, связанных с инвестированием и ведением трастовых операций.
Коммерциялық банкінің орналасқан жерінен шалғай аумақтағы кәсіпорындар мен ұйымдарға – банк клиенттеріне оралымды несие-есеп айырысу қызметін көрсету мақсатымен филиалдар мен өкілдіктер ұйымдастыра алады.
Коммерческий банк в целях оперативного кредитно-расчетного обслуживания предприятий и организаций – клиентов банка, территориально удаленных от места расположения коммерческого банка, может организовывать филиалы и представительства.
Коммерциялық банк филиалы қызметінің оның өкілдігінің қызметінен айырмашылығы неде?
В чем различия между филиалами коммерческого банка и его представительствами?
Банк орналасқан жерден тысқары орналасқан және оның барлық міндеттерін немесе олардың бір бөлігін жүзеге асырушы құрылымдық бөлімшелер банкінің филиалдары деп саналады. Филиал заңды тұлға емес және өзіне бас банк берген Ұлттық банкінің лицензиясында көзделген шекте берілген операцияларды жасайды. Ол өзін құрған коммерциялық банкінің атынан шарттар жасасады және өзгедей шаруашылық қызметті жүргізеді. Өкілдік коммерциялық банкінің оқшауландырылған бөлімшесі болып табылады, ол банкінің орналасқан жерінен тысқары орналасқан, заңды тұлға құқықтарына ие емес және оның дербес теңгерімі жоқ. Ол банкінің өкілдікті міндеттерін қамтамасыз ету, мәмілелер жасасу және өзгедей құқықтық әрекеттер жасау үшін құрылады. Өкілдік клиенттерге есеп айырысу-несие қызметін көрсетумен айналыспайды. Шаруашылық мақсатта есеп айырысу үшін оған ағымдағы шот ашылады.
Филиалами банка считаются обособленные структурные подразделения, расположенные вне места его нахождения и осуществляющие все или часть его функции. Филиал не является юридическим лицом и совершает делегированные ему головным банком операции в пределах, предусмотренных лицензией Нацбанка. Он заключает договоры и ведет иную хозяйственную деятельность от имени коммерческого банка, его создавшего. Представительство является обособленным подразделением коммерческого банка, которое расположено вне места нахождения банка, не обладает правами юридического лица и не имеет самостоятельного баланса. Оно создается для обеспечения представительских функций банка, совершения сделок и иных правовых действий. Представительство не занимается расчетно-кредитным обслуживанием клиентов. Для осуществления хозяйственных расчетов ему открывается текущий счет.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Акционерлік коммерциялық банкінің жоғары органы
-
13 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
14 Коммерциялық несие
Коммерциялық несие – бір шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе кәсіпкердің басқа шаруашылық жүргізуші субъектімен (кәсіпкермен) төлемді бөліктеп немесе мерзімін ұзартып есеп айырысуы. Төлем бөліктеп төленетін есеп айырысудың алуан түрлері ретіндегі несиенің негізгі түрлері:
Коммерческий кредит – это расчеты с рассрочкой или отсрочкой платежа одного хозяйствующего субъекта или предпринимателя с другим хозяйствующим субъектом (предпринимателем). Основными видами кредита как разновидности расчетов с рассрочкой платежа являются:
- фирмалық несие;
- фирменный кредит;
- вексельдік (есептік) несие;
- вексельный (учетный) кредит;
- факторинг;
- факторинг;
- овердрафт.
- овердрафт.
Экспорттық-импорттық операциялар бойынша есеп айырысу кезінде несиенің қандай нысандары қолданылады?
Какие формы кредита применяются при расчетах по экспортно-импортным операциям?
Экспорттық-импорттық есеп айырысу кезінде несиенің:
При расчетах по экспортно-импортным операциям применяются следующие формы кредита, как:
- форфеттеу;
- форфетирование;
- ашық шот бойынша несие;
- кредит по открытому счету;
- акцептік несие;
- акцептный;
- акцептік-рамбурстық несие сияқты нысандары қолданылады.
- акцептно-рамбурсный.
Факторинг – айналым қаражатын несиелендірумен байланысты сауда-комиссиялық операциялардың бір түрі. Ол:
Факторинг – это разновидность торгово-комиссионной операции, связанной с кредитованием оборотных средств. Он включает в себя:
- сатып алушының дебиторлық берешегін өндіріп алуды (инкассолауды);
- взыскание (инкассирование) дебиторской задолженности покупателя;
- сатушыға қысқа мерзімді несие беруді;
- предоставление продавцу краткосрочного кредита;
- сатушыны операциялар бойынша несие тәуекелінен босатуды қамтиды.
- освобождение продавца от кредитных рисков по операциям.
Олардың арасындағы айырма мынада: факторинг — шарттық міндеттеме, цессия — мәміле бойынша табысталған міндеттеме. Есеп айырысу жүйесінде цессия — несиегердің өзіне мәміле бойынша талап ету құқығын үшінші тұлғаға мәміле бойынша беруі.
Различия между ними в том, что факторинг — это договорное обязательство, цессия — обязательство, переданное по сделке. В системе расчетов цессия — уступка кредитором своего права требования третьему лицу, переданная ему по сделке.
Форфеттеу банкінің немесе қаржы компаниясының сыртқы сауда операциялары бойынша вексельдер мен басқа да борыш талаптарын сатып алу жолымен немесе сатушыға айналымға жібермей экспортты несиелендіруі нысаны болып табылады. Ол, әдетте, өтелуі ұзақ мерзімге созылатын (7 жылға дейін) ірі сомаға алынған машиналар, жабдықтар жеткізілімі кезінде қолданылады.
Форфетирование представляет собой форму кредитования экспорта банком или финансовой компанией путем покупки или без оборота на продавца векселей и других долговых требований по внешнеторговым операциям. Форфетирование, как правило, применяется при поставках машин, оборудования на крупные суммы с длительной рассрочкой (до 7 лет).
Экспорттық-импорттық операциялар кезінде ашық шот бойынша берілетін несие сонымен бірге ашық шот бойынша есеп айырысу деген мағынаны білдіреді. Бұл несие тұрақты әріптестер (контрагенттер) арасында, әсіресе бір текті тауарлардың көп қайтара жеткізілімі кезінде беріледі.
При экспортно-импортных операциях кредит по открытому счету одновременно означает и расчеты по открытому счету. Этот кредит предоставляется в расчетах между постоянными партнерами (контрагентами), особенно при многократных поставках однородных товаров.
Овердрафт – қысқа мерзімді несие нысаны, ол банкінің өз клиентінің шотынан қаражатты шоттағы қалдықтан тыс есептен шығаруы жолымен беріледі. Осындай операцияның нәтижесінде теріс теңгерім, яғни дебеттік сальдо – клиенттің банкіге берешегі құралады. Банк пен оның клиенті бір-бірімен келісім жасасады, онда овердрафтың ең жоғары сомасы, несие беру шарттары, оны өтеу тәртібі, несие үшін пайыз мөлшері белгіленеді.
Овердрафт — это форма краткосрочного кредита, предоставление которого осуществляется путем списания банком средств со счета клиента сверх остатка на счете. В результате такой операции образуется отрицательный баланс, т.е. дебетовое сальдо – задолженность клиента банку. Банк и клиент заключают между собой соглашение, в котором устанавливаются максимальная сумма овердрафта, условия предоставления кредита, порядок погашения его, размер процента за кредит.
Акцептілік несие – банкінің экспортшылар мен импортшылар банкіге ұсынатын аударма вексельді (тратта) акцептеу (ризалық беру) нысанында беретін несиесі. Несиенің бұл нысанында экспортшы банкіге несие лимиті шегінде белгілі бір соманы ұсынуға мүмкіндік алады.
Акцептный кредит – кредит, предоставляемый банком в форме акцепта переводного векселя (тратты), выставляемого на банк экспортерами и импортерами. При этой форме кредита экспортер получает возможность выставлять на банк векселя на определенную сумму в рамках кредитного лимита.
Акцептілік-рамбурстық несие акцептілік несиенің бір түрі болып табылады. Рамбурс – халықаралық саудада сатып алынған тауардың ақысын банк делдалдығы арқылы импортшы банкісінің экспортшы ұсынған тратталарды акцептеуі нысанында төлеу дегенді білдіреді.
Акцептно-рамбурсный кредит является разновидностью акцептного кредита. Рамбурс – в международной торговле означает оплату купленного товара через посредство банка в форме акцепта банком импортера тратт, выставленных экспортером.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық несие
-
15 Коммерциялық банкілердің қызметі
Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?
Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:
Основополагающими принципами банковской деятельности являются:
- нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;
- работа в пределах реально имеющихся ресурсов;
- экономикалық дербестік;
- экономическая самостоятельность;
- банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;
- взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;
- мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.
- экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.
Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.
Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.
Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.
Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.
Экономикалық дербестік:
Экономическая самостоятельность предполагает:
- банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;
- свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;
- банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;
- свободный выбор клиентов и вкладчиков;
- банк табысын еркін билеуді көздейді.
- свободное распоряжение доходами банка.
Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.
Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.
Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?
Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?
Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.
Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкілердің қызметі
-
16 Ұлттық банкінің құрылымы мен органдары
Қазақстан Ұлттық банкі – тіке бағыныстағы тәсімі бар бірыңғай орталықтандырылған құрылым.
Национальный банк Казахстана представляет собой единую центральную структуру с вертикальной схемой подчинения.
Ұлттық банкінің құрылымына Басқарма мен Директорлар кеңесі (Директорат), сондай-ақ департаменттер мен бөлімшелерден тұратын орталық аппарат пен филиалдар, өкілеттіктер және ұйымдар кіреді. Ұлттық банкіні Төраға басқарады.
В структуру Национального банка входят Правление и Совет директоров (Директорат), а также центральный аппарат, состоящий из департаментов и других подразделений, филиалы, представительства и организации. Национальный банк возглавляет Председатель.
Казахско-русский экономический словарь > Ұлттық банкінің құрылымы мен органдары
-
17 Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібі
Порядок открытия, переоформления и закрытия счетаСіз шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін сипаттап бере алмас па екенсіз?
Вы не могли бы охарактеризовать порядок открытия, переоформления и закрытия счета?
Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін Ұлттық банк айқындайды. Клиент шотты ашқаннан кейін банк мыналарға байланысты көрсетілетін қызметтер жиынын ұсынады:
Порядок открытия, переоформления и закрытия счета определяется Нацбанком. После открытия клиентом счета банк предоставляет набор услуг, связанных с:
- клиенттің есеп айырысу, ағымдағы және басқа шоттарын ашу және жүргізу;
- открытием и ведением расчетного, текущего и других счетов клиента;
- қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру және жүргізу;
- организацией и проведением безналичных расчетов;
- қолма-қол ақшамен байланысты операцияларды орындау.
- выполнением операций с наличными деньгами.
Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операциялар шеңберін қандай орган тәртіпке келтіреді?
Какой орган регламентирует круг операций, осуществляемых с расчетного или текущего счета?
Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операцияларды да Ұлттық банк тәртіпке келтіреді.
Операции, осуществляемые с расчетного или текущего счета, также регламентируется Нацбанком.
Тиісті шоттың жұмыс істеу тетігін коммерциялық банк нақты клиентпен келісе отырып айқындайды және есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шартпен тиянақталады.
Механизм функционирования соответствующего счета определяется коммерческим банком по согласованию с конкретным клиентом и закрепляется договором по расчетно-кассовому обслуживанию.
Банк пен оның клиентінің арасында жасалған есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шарт бойынша банк өзіне қандай міндеттемелер алады?
Какие обязательства берет на себя банк по расчетно-кассовому обслуживанию, заключаемому между банком и клиентом?
Банк есеп айырысу-кассалық қызметін көрсету жөніндегі шарттың ережелеріне сәйкес өзіне бірқатар міндеттемелер алады, олар:
В соответствии с положениями договора по расчетно-кассовому обслуживанию банк берет на себя ряд обязательств:
- клиенттің шоты бойынша өз құзыреті шегінде заңнамада көзделген банк операцияларының барлық түрлерін жүргізу;
- проводить по счету клиента в пределах своей компетенции все виды банковских операций, предусмотренных законодательством;
- клиенттің шотына түскен барлық ақшалай қаражаттың сақталуын қамтамасыз ету;
- обеспечивать сохранность всех денежных средств, поступивших на счет клиента;
- клиенттің шотынан қолма-қол ақшасыз есеп айырысу бойынша қаражатты оның тапсыруымен есептен шығару операциясын жүргізу;
- проводить операции по списанию средств со счета клиента по безналичным расчетам по его поручению;
- клиенттің шаруашылық қызметі және оның шоты бойынша жүргізілетін операциялар туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету;
- обеспечивать конфиденциальность информации о хозяйственной деятельности клиента и операциях, проводимых по его счету;
- клиентке оның шотынан көшірмелер беру.
- выдавать клиенту выписки с его счета.
Клиент, тиісінше, мыналарға міндеттенеді:
Клиент, соответственно, обязуется:
- банкіге шот ашу және жүргізу үшін қажетті құжаттарды ұсыну;
- предоставлять в банк документы, необходимые для открытия и ведения счета;
- қолданыстағы заңнаманы және есеп айырысатын банкілер мен заңды тұлғалар үшін міндетті заңи күші бар есеп айырысу қызметін көрсету, қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды және кассалық операцияларды жүзеге асыру мәселелері жөніндегі нормативтік құжаттарды сақтау;
- соблюдать действующее законодательство и имеющие обязательную юридическую силу для банков и юридических лиц, осуществляющих расчеты, нормативные акты по вопросам расчетного обслуживания, осуществления безналичных расчетов и кассовых операций;
- банкіге бухгалтерлік және статистикалық есептемені, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету үшін қажет басқа да құжаттарды белгіленген мерзімде беру;
- предоставлять в банк в установленные сроки бухгалтерскую и статистическую отчетность и другие документы, необходимые для организации расчетно-кассового обслуживания;
- банкіге шоттың жабылғанын жазбаша нысанда алдын ала хабарлау, т.б.
- предварительно в письменной форме уведомить банк о закрытии счета и др.
Шартта өзіне жүктелген міндеттемелердің орындалмағаны үшін екі тараптың жауапкершілігі көзделеді ме?
Предусматривается ли в договоре ответственность обеих сторон за невыполнение взятых на себя обязательств?
И¸, көзделеді. Мәселен, банкіге:
Да, предусматривается. Так, банк несет ответственность:
- клиенттің шотынан қаражатты есептен уақытылы немесе дұрыс шығармағаны үшін;
- за несвоевременное или неправильное списание средств со счета клиента;
- банкінің өз клиентіне тиесілі соманы есептеуі үшін жауапкершілік жүктеледі.
- за зачисление банком сумм, причитающихся клиенту.
Клиентке:
Клиент несет ответственность:
- шотты ашу және ол бойынша операциялар жүргізуге ұсынылатын құжаттар үшін;
- за достоверность документов, предоставляемых для открытия счета и ведения операций по нему;
- алдағы тоқсанға арналған кассалық болжамды уақытылы бермегені үшін;
- за несвоевременное предоставление кассового прогноза на предстоящий квартал;
- банк көрсететін қызметтердің ақысын төлеу мерзімін бұзғаны үшін;
- за нарушение сроков оплаты услуг, оказываемых банком;
- банк клиент үшін бөлген қолма-қол ақшаның өтінімде көрсетілген күні алынуы үшін, т.б. жауапкершілік жүктеледі.
- за получение наличных денег, забронированных банком для клиента в день, указанный в заявке, и др.
Шартта осы аталған бұрмалаушылықтардың әрқайсысы үшін екі жағына да бірдей айыппұл мөлшері тиянақталуы мүмкін. Сондай-ақ шартта дауларды шешу тәртібі, шарттың қолданылу мерзімі және ерекше немесе қосымша талаптар да көзделеді.
В договоре могут фиксироваться размеры штрафа за каждое из перечисленных нарушений как для одной, так и для другой стороны. А также в договоре предусматривается порядок разрешения споров, срок действия договора и особые или дополнительные условия.
Клиенттен шот ашқаны үшін ақы алына ма, яки есеп айырысу қызметін көрсетудің құны қандай?
Взимается ли плата с клиента за открытие счета, т.е. какова стоимость услуг по расчетному обслуживанию?
Клиентке есеп айырысу, ағымдағы немесе кез келген шот жеке ақыға да, тегін де ашылуы мүмкін. Есеп айырысу қызметін көрсеткені үшін банк клиенттен төленетін төлем сомасынан тиянақты пайыздың шартта белгіленген мөлшерінде төлемақы алады. Банкіде есеп айырысу шотын тегін ашу мынаны көздейді: банк клиентке есеп айырысу шоты бойынша операцияларды тегін жүргізуге жұмсалатын шығынның орны өтелетіндей басқа да кең ауқымды ақылы қызмет көрсетуді ұсына алады.
Расчетный, текущий или любой другой счет может открываться клиенту как за отдельную плату, так и бесплатно. За услуги по расчетному обслуживанию банк взимает с клиента плату в размере установленного договором фиксированного процента от суммы совершаемого платежа. Открытие расчетного счета в банке бесплатно предполагает, что банк сможет предоставлять клиенту широкий набор и других платных услуг, что компенсирует затраты на бесплатное проведение операций по расчетному счету.
Бұлардың арасындағы айырмашылықтар олардың міндет-мақсаттарында.
Различия между этими счетами заключаются в их назначении.
Есеп айырысу шоты – кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға арналған шот, оны коммерциялық есеп айырысу негізінде жұмыс істейтін және заңды тұлға мәртебесі бар кәсіпорын ашады. Бұл шот бойынша тауарларды өткізумен және қызметтерді көрсетумен, олардың өндірісін қамтамасыз етумен, өндірістік және басқа шығындармен байланысты барлық операциялар жүзеге асырылады. Бұл шотқа түсім ақша есепке алынады. Осы шоттан жалақы беру, сатып алынатын жиынтықтаушылардың құнын төлеу, т.б. үшін ақша есептен шығарылады, салық төленеді. Бұл шот іс жүзінде кез келген операцияларды жасауға мүмкіндік береді, өйткені қаражаттың пайдаланылу бағытын, жүргізілетін операциялардың уақыты мен мөлшерін иегердің өзі қолданыстағы заңнамаға сәйкес айқындайды.
Расчетный счет – счет для осуществления предпринимательской деятельности, который открывается предприятием, работающим на принципах коммерческого расчета и имеющим статус юридического лица. По этому счету осуществляются все операции, связанные с реализацией товаров и услуг, обеспечением их производства, производственными и иными расходами. На этот счет зачисляется выручка. С этого счета списываются деньги для выдачи заработной платы, оплаты стоимости приобретаемых комплектующих и др., уплачиваются налоги. Этот счет позволяет совершать практически любые операции, поскольку владелец сам определяет направления использования средств, время и размеры производимых операций в соответствии с действующим законодательством.
Ағымдағы шот – бейкоммерциялық заңды тұлғаларды, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырмайтын өкілдіктерді, құрылымдық бөлімшелерді қаржыландыруға арналған шот. Ағымдағы шот ақшаны сақтауға, оның иегерін нысаналы мақсатқа қаржыландыруға, сондай-ақ есеп айырысу операцияларына арналған. Есеп айырысу шотының иегерімен салыстырғанда ағымдағы шот иегерінің дербестігі елеулі түрде шектелген, өйткені ол ағымдағы шоттағы қаражатты жоғары тұрған ұйым бекіткен сметаға қатаң түрде сәйкес билейді.
Текущий счет – это счет для финансирования некоммерческих юридических лиц, представительств, структурных подразделений, не осуществляющих предпринимательскую деятельность. Текущий счет предназначен для хранения денег, целевого финансирования его владельца, а также расчетных операций. По сравнению с владельцем расчетного счета, самостоятельность владельца текущего счета существенно ограничена, поскольку он распоряжается средствами на текущем счете в строгом соответствии со сметой, утвержденной вышестоящей организацией.
Ағымдағы шоттарды заңды және жеке тұлғалар ашады. Ағымдағы шоттардың саны шектеусіз. Ағымдағы шоттар арқылы кез келген төлемді, тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің ақысын төлеуге болады.
Текущие счета открываются юридическим или физическим лицом. Количество текущих счетов не ограничено. Через текущий счет можно осуществлять любые платежи, оплату товаров и услуг.
Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шоттар сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыру үшін ашылады. Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шотты ашу үшін өтінішті ресімдеу, қойылған қолдың үлгісі бар карточка толтыру және заңды немесе жеке тұлғаның банкідегі ағымдағы шоты шартына, егер банкіде осындай шотыңыз бар болса, қол қою жеткілікті.
Текущие счета в иностранной валюте открываются для осуществления внешнеэкономической деятельности. Для открытия текущего счета в иностранной валюте достаточно оформить заявление, заполнить карточку с образцами подписей и подписать договор текущего банковского счета юридического или физического лица, если у вас уже имеется текущий счет в банке.
Транзиттік шоттар. Егер сізде республиканың барлық аумағында тармақталған филиалдарыңыз бар болса, онда сізге қаржы ағынын шоғырландырып, төлем төлеуді жеделдету мүмкіндігін береді. Транзиттік шоттардың артықшылықтары:
Транзитные счета. Если у вас имеется разветвленная сеть филиалов по всей территории республики, вам предоставляется возможность аккумулировать финансовые потоки и ускорить проведение платежей. Преимущества транзитных счетов:
- олардың жұмыс істеу режимінің икемділігі;
- гибкость их режима работы;
- ақша ағынының бағыты мен көлемін реттеу;
- регулирование направления и объема денежных потоков;
- оңтайлы мерзім.
- оптимальные сроки.
Карточкалық шоттар. Шоттар заңды тұлғалар үшін корпоративтік картаның көмегімен басқарылады. Сізге компанияның ағымдағы, іссапар және өкілдікті шығынын, сондай-ақ кеден төлемдерін төлеу мүмкіндігін береді.
Карточные счета. Управление счетом осуществляется с помощью корпоративной карты для юридических лиц. Вам предоставляется возможность оплаты текущих, командировочных и представительских расходов компании, а также таможенных платежей.
Какие виды счетов, кроме вышеуказанных, можно открыть в банке?
Банкіде бұл шоттардан басқа бюджеттік, инвестициялық конверсиялық шоттарды ашуға болады.
В банке, кроме этих счетов, можно открыть бюджетные, инвестиционные конверсионные счета.
Казахско-русский экономический словарь > Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібі
-
18 Лицензия сатып алу
Лицензиялық келісімге... беру кіреді.
В лицензионное соглашение входит передача...
- технического опыта.
"Ноу-хау" деген не?
Что такое "ноу-хау"?
Бұл өндіріс құпиясын меңгеру үшін қажетті білімдер мен тәжірибенің жиынтығы.
Это комплекс знаний и опыта, необходимых для освоения секрета производства.
Біз оларды "ноу-хау" түрінде сатуды артық көреміз.
Мы предпочитаем продавать их в виде "ноу-хау".
Бұл лицензия құқықтық қорғауды көздейді (көздемейді).
Эта лицензия (не) предусматривает правовую защиту.
"Ноу-хауға" лицензияларды сату қандай жағдайларда ерекше кең таралған.
В каких случаях продажа лицензий на "ноу-хау" особенно популярна?
Өнеркәсіп объектілерін салу мен пайдалануға беруге техникалық жәрдем көрсету кезінде.
При оказании технического содействия в сооружении и эксплуатации промышленных объектов.
Өнертапқыш, әдетте, өзінің өнертабысын басқа адамға береді.
Изобретатель, как правило, переуступает свое изобретение другому лицу.
Онда... көрсетіледі.
В нем указывается...
- приоритет изобретения.
Өнертабысты пайдалануға тек патент иесінің ғана құқығы бар.
Только патентовладелец имеет право на использование изобретения.
Сараптама өткізілген бойда.
Как только будет проведена экспертиза.
Тауар белгілері бір кәсіпорынның тауарларын басқа кәсіпорындардың тауарларынан ажырату үшін көрсетіледі.
Товарные знаки указываются, чтобы отличить товары одного предприятия от товаров других предприятий.
Фирмалық атаулар өнеркәсіптік құқықпен қорғалады.
Фирменное наименование охраняется промышленным правом.
Лицензия беруші лицензия алушының осы құқықты пайдалануына рұқсат береді.
Лицензедатель выдает лицензеполучателю разрешение на пользование этим правом.
... лицензияның иесі береді.
Владельцем... лицензии.
- Айрықша
- толық
- полной
- жай
- простой
.. қандай жағдайда беріледі?
В каком случае выдается... ?
Өтінім... жасалуы мүмкін.
Заявка может быть сделана на...
- трудосберегающее изобретение.
Біз... лицензия алғымыз келер еді.
Мы хотели бы получить... лицензию.
- айрықша
Мен біздің... туралы уағдаласқанымызға қуаныштымын.
Я рад, что мы договорились о...
- кеңес беру "инжинирингі"
- ставке вознаграждения.
Біз... жөніндегі шартты мұқият зерделедік.
Мы тщательно изучили договор на...
- "ноу-хау" беру
- передачу "ноу-хау"
- "ноу-хау" тізбесі
- перечень "ноу-хау".
Біз сіздерге... ұсына аламыз.
Мы можем предоставить вам...
- промышленное право.
-
19 Коммерциялық банкілердің қызметі
Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?
Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:
Основополагающими принципами банковской деятельности являются:
- нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;
- работа в пределах реально имеющихся ресурсов;
- экономикалық дербестік;
- экономическая самостоятельность;
- банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;
- взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;
- мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.
- экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.
Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.
Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.
Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.
Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.
Экономикалық дербестік:
Экономическая самостоятельность предполагает:
- банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;
- свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;
- банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;
- свободный выбор клиентов и вкладчиков;
- банк табысын еркін билеуді көздейді.
- свободное распоряжение доходами банка.
Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.
Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.
Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?
Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?
Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.
Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкілердің қызметі
-
20 Ұлттық банкінің құрылымы мен органдары
Қазақстан Ұлттық банкі – тіке бағыныстағы тәсімі бар бірыңғай орталықтандырылған құрылым.
Национальный банк Казахстана представляет собой единую центральную структуру с вертикальной схемой подчинения.
Ұлттық банкінің құрылымына Басқарма мен Директорлар кеңесі (Директорат), сондай-ақ департаменттер мен бөлімшелерден тұратын орталық аппарат пен филиалдар, өкілеттіктер және ұйымдар кіреді. Ұлттық банкіні Төраға басқарады.
В структуру Национального банка входят Правление и Совет директоров (Директорат), а также центральный аппарат, состоящий из департаментов и других подразделений, филиалы, представительства и организации. Национальный банк возглавляет Председатель.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Ұлттық банкінің құрылымы мен органдары
См. также в других словарях:
Ред-Бридж (Тасмания) — Ред Бридж Мост Ред Бридж, Тасмания … Википедия
Ред-Лейк (округ, Миннесота) — Ред Лейк Red Lake County Страна США Статус округ Входит в штат Миннесота Административный центр Ред Лейк Фол … Википедия
Ред Булл (футбольный клуб — Ред Булл (футбольный клуб, Зальцбург) Ред Булл Зальцбург Полное назв … Википедия
Ред Булл Арена (Нью-Джерси) — Ред Булл Арена Полное название Red Bull Arena Местоположение 600 Кейп Мэй Стрит, Хэррисон … Википедия
Ред — Ред, Рубен де ла Рубен де ла Ред … Википедия
Ред Булл Арена — Бывшие названия Вальс Зиценхайм Оригинальное название Red Bull Arena Местоположение Вальс Зиценхайм, Австрия Построен … Википедия
Ред Булл Ринг — Red Bull Ring … Википедия
Ред Булл Нью-Йорк — Прозвища Red Bulls (Красные Быки), Metro (Метро), RBNY Основан … Википедия
Ред-Дир (река) — Ред Дир англ. Red Deer River … Википедия
Ред Булл Арена (Лейпциг) — Ред Булл Арена Открыт 2003 Вместимость 42 900 Домашняя команда РБ Лейпциг Размеры поля 105 … Википедия
Ред-Индиан-Лейк — англ. Red Indian Lake Координаты: Координаты … Википедия
